Velen maken zich zorgen om de toegenomen kansenongelijkheid in het primair onderwijs en wij zijn daar één van. Ook de docu-serie ‘Klassen’ van HUMAN heeft ons de urgentie van dit maatschappelijke probleem nog eens extra doen inzien. Dat we nu moeten ingrijpen is duidelijk, maar in de praktijk blijkt dit niet zo makkelijk. De tijd en middelen (zelfs met het Corona-pakket van Slob) die we in het onderwijs tot onze beschikking hebben zijn beperkt. Toch moeten we nu handelen. Maar wat hebben we dan nodig om die leervertraging aan te pakken en alle kinderen weer een eerlijke kans te bieden? Zoals de Amsterdamse onderwijswethouder Marjolein Moorman al zei in het NRC; er is een ‘ongelijke aanpak’ nodig om gelijke kansen te creëren. 

Leervertraging in het onderwijs
Niet ieder kind ontwikkelt zich hetzelfde. Zo heb je kinderen die makkelijk leren en zo sneller op een hoger niveau komen, maar je hebt er ook bij die wat meer tijd nodig hebben om op gang te komen. Wanneer een kind zich minder snel ontwikkelt in vergelijking met leeftijdsgenoten of voorgaande jaren, kun je spreken van een leervertraging. De groep kinderen met een leervertraging is al groot, maar door de lange perioden met thuisonderwijs wordt deze groep alleen maar groter. Leervertraging is moeilijk in te halen, tenzij je tijdig ingrijpt. 

Steeds vaker zie je dat kinderen het basisonderwijs verlaten met achterstanden die niet alleen te maken hebben met hun leervermogens, maar juist met hun omgeving. De docu-serie ‘Klassen’ bracht dit probleem goed in beeld. Zo werd nog eens extra duidelijk gemaakt dat de omgeving waarin een kind opgroeit en de school waar hij of zij naartoe gaat een grote rol speelt bij de schoolloopbaan. Uit het onderzoeksrapport ‘een verstevigd fundament voor iedereen’ van McKinsey (2020), blijkt dat het verschil in onderwijsresultaten tussen scholen zo groot is dat de keuze waar een kind naar school gaat het verschil kan maken in de rest van zijn of haar loopbaan. Dus niet alleen de periode van thuisonderwijs, maar ook waar je school staat speelt een grote rol bij leervertraging.

Ongelijke aanpak voor gelijke kansen
Hoe moeten we deze groeiende ongelijkheid in het basisonderwijs aanpakken? Volgens Marjolein Moorman is het simpel: ongelijkheid moet je met ongelijkheid bestrijden. En dat is eigenlijk niets anders dan onderwijs bieden dat aansluit op de behoeften van het kind: differentiëren. Om erachter te komen wat die onderwijsbehoefte precies is, is het belangrijk om deze goed in kaart te brengen door zicht te krijgen op de ontwikkeling op verschillende dimensies. Hierbij is niet alleen de cognitieve, maar ook de sociaal-emotionele ontwikkeling van belang. Wanneer de onderwijsbehoeften in kaart zijn gebracht, kun je gaan differentiëren; de ongelijke aanpak. 

Nu is differentiëren natuurlijk niet iets nieuws en leerkrachten zijn ook al gewend om dit toe te passen in hun onderwijs. Maar door de perioden van thuisonderwijs zijn de verschillen in de klas nu zoveel groter geworden, dat je er met een beetje maatwerk niet meer komt. Pas wanneer je inzicht hebt in alle behoeften en daar op inspeelt, kan er tegemoet gekomen worden aan de verschillende leerbehoeften, waardoor de leervertraging gericht aangepakt kan worden en kinderen weer gelijke kansen krijgen. 

Leervertraging aanpakken met Leeruniek
Leeruniek is een leerlingontwikkelsysteem dat inzicht biedt in de behoeften van ieder kind om tot groei te komen. Scherp inzicht in de manier waarop je je differentiatie inricht, maakt dat je kinderen de kansen kan bieden die ze verdienen. Met het dashboard van Leeruniek zie je als leerkracht in één oogopslag hoe jouw groep en de individuele kinderen ervoor staan en wat ze van jou nodig hebben om verder te kunnen groeien. Leeruniek is in staat om leervertraging in kaart te brengen én om inhaalprogramma’s en interventies te monitoren. Daarnaast worden leerkrachten middels trainingen en consults ondersteund om achterstanden op te sporen en te verhelpen door middel van tools op leerlingniveau en groepsniveau. Zo kun je elk kind het onderwijs bieden dat zij verdienen. 

Om de leervertraging en ongelijke kansen in het onderwijs aan te pakken, moeten we dus overgaan op een ‘ongelijke aanpak’ door de onderwijsbehoeften van de leerlingen in beeld te brengen en daar vervolgens op te differentiëren. Ben je nou benieuwd hoe Leeruniek jullie school hierbij kan helpen? Vraag dan via onderstaande button een gratis quickscan aan en wordt door een van onze schooladviseurs meegenomen in het dashboard aan de hand van jullie eigen data. Zo zie je in één oogopslag waar de grootste onderwijsbehoeften liggen van je school, groep en leerlingen en hoe je daar vervolgens je onderwijs op in kunt richten.