Scientifia potentia est (kennis is macht): hoe beter je geïnformeerd bent, hoe meer invloed je kunt uitoefenen en hoe meer zelfvertrouwen je krijgt. En dat vermindert spanning. Het is dus essentieel om te weten wat je te wachten staat. Wanneer komt de inspectie langs? Waar wordt naar gekeken? Wanneer en hoe ontvangt de school het inspectie-oordeel? Wat zijn de consequenties? 

1. De onderwijsinspectie ziet toe op de kwaliteit van het onderwijs, controleert of scholen voldoen aan wet- en regelgeving, en beoordeelt of de financiën op orde zijn. Zowel scholen als besturen komen daarbij in beeld.
   
   
2. Elke 4 jaar, of dat is het streven, vindt er bij elk bestuur een uitgebreid onderzoek plaats. Dit onderzoek wordt geleid door een inspecteur, die eerst in gesprek gaat met het bestuur. Op basis van dit gesprek wordt een onderzoeksplan opgesteld. Daarin staat welke thema’s en kwaliteitsaspecten extra aandacht krijgen. Het plan wordt van tevoren met het bestuur besproken, waarna de inspectie het onderzoek uitvoert. Daarbij worden onder meer een aantal scholen bezocht. Na afloop van het onderzoek volgt een rapport. Hierin staat wat er goed gaat, wat beter kan en wat beter moet. Eventueel vervolgtoezicht hangt af van de gegeven beoordeling: Voldoende, Onvoldoende of Zeer zeer zwak (het oordeel Goed is in 2023 afgeschaft).
   
   
3. Naast dit vierjaarlijkse onderzoek doet de inspectie ook onderzoek naar scholen naar aanleiding van de jaarlijkse prestatieanalyse of als er meldingen of signalen van zorg binnengekomen zijn.

Bij de voorbereiding van het inspectiebezoek gaat het enerzijds om het op orde hebben van de kwaliteitszorg in alle lagen van de onderwijsorganisatie en anderzijds om de voorbereidingen op de dag zelf. Als je dat onderscheid scherp hebt, ben je eigenlijk altijd voorbereid op een inspectiebezoek. Hoe je met jouw school tot zo’n situatie komt? Dat lees je in deze 5 tips.

1. Een pre-audit vanuit bijvoorbeeld het bestuur zorgt ervoor dat scholen zelf vast kunnen stellen of gestelde doelen worden gerealiseerd. Door dit jaarlijks te doen en de peilers van de onderwijsinspectie te gebruiken, wordt de audit onderdeel van de kwaliteitszorg en kunnen zwakke punten al voor of, beter gezegd, ongeacht het bezoek van de inspectie aangepakt worden.
   
   
2. De onderwijsinspectie kijkt naar de verbetercultuur bij jou op school. Zorg dat iedereen op alle lagen in de organisatie, van bestuur tot de leerkracht in de groep, dezelfde doelen voor ogen heeft.
   
   
3. Door met de ogen van de inspectie naar je organisatie te kijken, word je je bewust van verbeterpunten. Je kunt het concreet maken door met elkaar om de tafel te gaan en de vragen die de inspecteur je hoogstwaarschijnlijk gaat stellen, op een rijtje te zetten. Bereid je op deze vragen voor.
   
   
4. Een cyclische werkwijze leidt ertoe dat je blijft kijken naar wat er goed gaat en wat er beter kan.
   
   
5. De PO-Raad biedt het programma Goed Worden, Goed Blijven (GWGB) aan. Het helpt scholen bij het verbeteren van hun onderwijskwaliteit en het (her)inrichten van hun kwaliteitscyclus. Na een onderwijsanalyse kan de school de hulp van de Vliegende Brigade inroepen. Dit zijn ervaren adviseurs die scholen begeleiden tijdens het verbetertraject. De begeleiding is kosteloos.